- Szczegóły
Rys historyczny do 1772 roku
Skarszewy położone są wśród malowniczych kociewskich lasów i jezior. Posiadają interesującą historię, która sięga początków drugiego tysiąclecia. Południową granicę miasta do dnia dzisiejszego wyznaczają średniowieczne mury obronne, a od północy i zachodu obiega nurt rzeki Wietcisy. Najstarszym znanym dokumentem opisującym ziemie, na których położone są Skarszewy jest nadanie księcia pomorskiego Grzymisława wystawione 11 listopada 1198 roku w Świeciu. Dokument ten dotyczy przekazania zakonowi joannitów ziem, których obszar wyznaczały miejscowości: Starogard Gdański (Starigrod), Kamierowo (Camerou) i Pogódki (Pogodcou). W dokumencie pojawiają się też: Szczodrowo (Scedrou), Czarnocin (Cernotino), Jaroszewy (Jarosou) i Reueninov. W nadaniu nie znajdujemy miejscowości, którą jednoznacznie można utożsamiać ze Skarszewami. Według jednej z teorii początków miejscowości należy upatrywać we wsi Równino, która w późniejszych latach ginie z kart historii, chociaż do nazwy tej (jak twierdził Max Perlbach) nawiązuje Jezioro Borówno. Zapewne wówczas Joannici nazwali to miejsce pięknym zakątkiem – Schöneck i przystąpili do budowy kamienno – drewnianej warowni obronnej i kościółka. Reliktów tych obiektów możemy doszukiwać się na miejscu dzisiejszego zamku i kościoła pod wezwaniem św. Michała Archanioła. Śladem obecności rycerzy spod znaku maltańskiego krzyża jest herb miasta przedstawiający głowę ich patrona św. Jana Chrzciciela.
Po raz pierwszy nazwa nadana przez zakonników pojawia się w dokumencie wystawionym w Tczewie 12 kwietnia 1323 roku, w którym w roli świadka występuje komtur joannicki z Schoneck Conrado de Dorstet. Zawiera on rozstrzygnięcie sporu o las, do którego rościli sobie prawo opaci pelplińscy i Stanisław Lagosowicz. Nazwa Skarszewy po raz pierwszy pojawia się 19 października 1466 roku, w dokumencie II pokoju toruńskiego. W traktacie polską nazwę miejscowości Skarszewy identyfikuje się z niemieckojęzyczną Schöneck (Schöneck alias Scharschewo). W archiwach nie znajdujemy zapisu, który skutkowałby utożsamieniem zaginionej miejscowości Reueninov z Schöneck.
Skarszewy są jedynym miastem na Pomorzu Gdańskim, które swoją lokację zawdzięcza joannitom. Nadano ją na prawie chełmińskim w 1320 roku, o czym dowiadujemy się z rozszerzonych praw, które miasto uzyskało w przywileju nadanym 21 lat później - 2 lutego 1341 roku. Z pracy Emila Waschinskiego z 1904 roku wiemy, że oryginał dokumentu lokacyjnego był wówczas przechowywany w skarszewskim magistracie, posiadał przywieszone na niebiesko – czerwonym sznurze dwie pieczęcie: komtura Skarszew Adolfa von Schwalenberga i Domu Zakonnego Joannitów w Skarszewach. Niestety, w zawierusze II wojny światowej dokument zaginął. Na szczęście dysponujemy jego odpisem i zarazem potwierdzeniem nadanych przywilejów, którego dokonał Zygmunt III Waza w Malborku 12 czerwca 1598 roku. Wbrew zasadom prawa chełmińskiego, zakonnicy zachowali pełną władzę nad sądownictwem: „Jednocześnie zachowujemy sobie wszelką władzę sądowniczą w wymienionych dobrach”. Przywilej ów dzierżyli do 1350 roku, w którym sprzedają mały i duży sąd Johannesowi Borke. Dokument podpisał Henning von Wartenberg – „rycerz i pan domów Schöneck i Wartenberg”, którego osoba silnie kojarzona jest z zakonem templariuszy. Na podstawie decyzji, które zapadły w Awinionie 5 marca 1366 roku, joannici sprzedają miasto wraz z przyległościami zakonowi krzyżackiemu, dokument sprzedaży podpisano 16 listopada 1370 roku w Wartenbergu. Tą samą datą opatrzono dokument potwierdzający przywileje nadane miastu przez joannitów, a gwarantował je w Sobowidzu mistrz krzyżacki Vinrych von Kniprode. Od tego czasu Skarszewy pod względem sądowniczym i administracyjnym przyporządkowano do utworzonego wójtostwa tczewskiego, które bezpośrednio podlegało rezydującemu na zamku w Malborku wielkiemu mistrzowi.
W roku 1410, po bitwie grunwaldzkiej, biskup włocławski zwołał w Skarszewach zjazd ziem i miast pruskich, na którym zachęcał do złożenia hołdu królowi Władysławowi Jagielle. Po dłuższych obradach, które odbywały się na zamku skarszewskim - szlachta go złożyła. W 1427 roku na kolejnym zjeździe w Skarszewach odmówiono pomocy finansowej dla zakonu krzyżackiego. Pomimo tego w roku 1433 miasto nie ustrzegło się zniszczeń dokonanych przez wojska husyckie, które brały udział w polskiej wyprawie przeciw wojskom zakonu. W roku 1450 Skarszewy przystępują do konfederacji ziem i miast znanej jako Związek Pruski, który przeciwstawiał się uciskowi krzyżackiemu. Czwartego lutego 1454 roku wybucha powstanie, które daje początek wojnie trzynastoletniej. Skarszewy już 9 lutego obsadzają miasto załogą gdańską. Polska obsada utrzymuje się w mieście prawdopodobnie do sierpnia 1460 roku. Od jesieni tego roku do 17 września 1462 roku stacjonują tu wojska zakonne. Wówczas wymienia się przebywającego w mieście kapitana z Nowego i Skarszew Fritsche Hogenesta, natomiast już 30 września w Skarszewach rozłożyło obóz wojsko polskie w liczbie tysiąca pieszych i konnych. Po inkorporacji Prus do Polski król ustanowił urząd gubernatora dla tych ziem i powołał na niego Jana Bażyńskiego. Po zakończeniu wojny, w zamian za pomoc finansową oraz zasługi wojenne, król wynagradzał rycerstwo na terenie ziem pruskich tak zwanymi królewszczyznami, na które nominowani byli starostowie. Urząd starosty niegrodowego na ziemi skarszewskiej funkcjonował od 1472 do 1614 roku, a pierwszym starostą z nadania króla Kazimierza IV Jagiellończyka został podkomorzy ziemi pruskiej Jan Bażyński (bratanek gubernatora Bażyńskiego), któremu zapisano dobra na mieście królewskim Skarszewy, wsi Czarnocin i jeziorze Borówno Wielkie. Należy nadmienić, że w odróżnieniu od starostów grodowych w Koronie mających prawo sądzenia szlachty, w Prusach stanowisko starosty (a raczej tenutariusza) takich praw nie dawało.
Na skutek rosnącej popularności nauk Marcina Lutra kościół parafialny w latach 1542 -1551 był współużytkowany przez katolików i protestantów, a od 1551 roku wyłącznie przez wyznawców luteranizmu. Dzięki zabiegom dyplomatycznym biskupa Hieronima Rozrażewskiego, które miały na celu odzyskanie parafii św. Michała Archanioła z rąk protestantów, w 1594 roku w Skarszewach gościł król Zygmunt III Waza. Podczas wizyty, która miała miejsce w dniach 2 - 6 września monarcha wziął udział w uroczystej mszy świętej odprawionej w skarszewskiej farze. Po odzyskaniu świątyni biskup dokonał uroczystej rekoncyliacji kościoła 11 sierpnia 1596 roku. Dziewiątego listopada 1611 roku na mocy ustawy sejmowej warszawskiej wyznaczone zostały miasta grodowe trzech województw Prus Królewskich. Mówi o tym nota tej ustawy o treści: „Księgi Ziem Pruskich y Grody. Zabiegaiąc trudnościom y bespieczeństwu, które obywatele Ziem naszych Pruskich, przez nie pewne mieysce chowania ksiąg, y odprawowania Sądów Grodzkich, ponoszą: za zgodą wszech Stanów, zamki pewne na Grody, z ich prowentami, iako teraz trzymaią, dla rezydencyi Woiewod tamecznych (z zachowaniem obecnych posiadaczy) naznaczamy, y mieć to chcemy, aby po śmierci obecnych posiadaczy, w Chełmińskim Woiewodztwie Kowale, w Malborskim Kiszpork, w Pomorskim Skarszewy, na Grody obrocone były, y aby Pisarze w Ziemiach tamecznych posesjonaci z aktami rezydowali”. Tym samym Skarszewy zostały sądowniczą stolicą województwa pomorskiego, a każdy kolejny wojewoda pomorski - aż do pierwszego rozbioru Polski - był zarazem starostą skarszewskim. Jako ciekawostkę można podać, że po latach, ze względu na rozległość województwa pomorskiego, mocą ustawy sejmowej z 1768 roku został wyznaczony „przygródek” w Tucholi, w którym przemiennie miał rezydować sąd grodzki.
Konflikt polsko – szwedzki w latach 1626 – 1629 nazywany wojną „O ujście Wisły”, nie ominął Skarszew, 23 lutego 1629 roku wojska nieprzyjaciela ograbiły i spaliły miasto nie szczędząc kościoła ewangelickiego i zamku. Stan zabudowy miasta i kompleksu zamkowego najlepiej obrazuje weduta Johanna Rudolfa Storna z 10 marca 1661 roku przedstawiająca widok Skarszew od strony południowej. Jest to zarazem najstarszy zachowany wizerunek miasta przedstawiający pięknie ufortyfikowany i osadzony gród. Z 14 na 15 września 1741 roku na jednej z baszt południowej linii murów obronnych w przeciągu doby postawiono nowy dom modlitwy wyznawców luteranizmu. Wyczyn ten skarszewiacy powtórzyli 272 lat później, z piątku na sobotę 14 września 2013 roku. W latach 1734 – 1765 skarszewską parafią zarządzał archidiakon Franciszek Wybicki stryj Józefa Wybickiego, który w latach 1762 – 1765 praktykował w sądzie grodzkim na zamku w Skarszewach. Jedenastego lipca 1769 roku do Skarszew zwołano zjazd szlachty województwa pomorskiego, którego celem było utworzenie konfederacji pomorskiej dla wsparcia konfederatów barskich. Była to zarazem ostatnia zbrojna próba ratowania Rzeczpospolitej. W wyniku pierwszego rozbioru Polski Skarszewy dostają się pod panowanie pruskie, a wprowadzanie w mieście swojej administracji komisja okupacyjna rozpoczęła 14 września 1772 roku.
- Szczegóły
Głównym walorem turystycznym tego miasteczka jest dawny układ architektoniczny oraz specyficzna atmosfera małego miasta. Do dziś czytelne są średniowieczne założenia grodu obronnego, położonego na wzgórzu, wokół którego meandruje Wietcisa. Zachowane są też obwarowania miejskie wraz z pozostałościami joannickiego zamku oraz kilkunastoma, głównie XIX-wiecznymi budowlami. Obiektami, które warto w Skarszewach zobaczyć są: zamek, oba kościoły, system obwarowań oraz kościółek wybudowany w 24h.
Miejsko-wiejska gmina Skarszewy jest jedną z najpiękniejszych na Kociewiu. Tereny okalające miasto Skarszewy są przykładem malowniczego krajobrazu morenowego. Piękno Ziemi Skarszewskiej podkreśla meandrująca rzeka Wietcisa - największy dopływ Wierzycy.
Gmina leży pośród lasów bogatych w grzyby, rzek (Wietcisa i Wierzyca) i jezior. Wymieńmy kilka: Jezioro Godziszewskie (w obrębie wsi Godziszewo, Demlin, Obozin), Jezioro Krawusińskie (Bożepole Królewskie, Kamierowskie Piece, Wolny Dwór), Jezioro Mergiel Duży (Obozin), Jezioro Borówno Wielkie (Skarszewy), Jezioro Borówno Małe (Bolesławowo), Jezioro Rokitki (Bolesławowo), Jezioro Mergiel Mały (Obozin), Jezioro Trzciniec (Bolesławowo), Jezioro Czarne (Bożepole Królewskie), Jezioro Choczno (Więckowy), Jezioro Kamierowskie (Kamierowo).
Przez gminę prowadzą dwa znakowane szlaki turystyczne będące częścią składową szlaków ujętych w wykazach wojewódzkich. Skarszewski Zielony Szlak Turystyczny prowadzi z Sopotu do Skarszew. Całkowita długość szlaku 82.3 km. Szlak Turystyczny Jezior Kociewskich (czerwony) rozpoczyna się w Skarszewach, a kończy w Szpęgawsku. Całkowita długość szlaku 23 km.
Piesze szlaki:
- Szczegóły
Po przeprowadzeniu konsultacji ze środowiskami biznesowymi Burmistrz Skarszew powołał w 2015 r. Radę Gospodarczą, która funkcjonuje w oparciu o Zarządzenie nr 178/WFE/2020 Burmistrza Skarszew z dnia 17 listopada 2020 r. ws. zmiany Regulaminu Rady Gospodarczej przy Burmistrzu Skarszew.
W Radzie są następujące osoby:
1. Jerzy Suchomski
– przedstawiciel Cechu Rzemiosł Różnych w Starogardzie Gdańskim, przewodniczący Rady,
2. Maciej Mostowy
– przedstawiciel Skarszewskiego Klub Biznesu, wiceprzewodniczący Rady,
3. Kazimierz Dawicki
– przedstawiciel Skarszewskiego Klubu Biznesu,
4. Zdzisław Kulpan
– przedstawiciel Starogardzkiego Klub Biznesu – Związku Pracodawców,
5. Mariusz Nierzwicki
– przedstawiciel Starogardzkiego Klub Biznesu – Związku Pracodawców,
6. Bogdan Bonk
– przedstawiciel Starogardzkiego Klub Biznesu – Związku Pracodawców,
7. Zenon Sobiecki
– przedstawiciel Burmistrza Skarszew,
8. Robert Ciecholewski
– przedstawiciel Burmistrza Skarszew.
- Szczegóły
Wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży, stanowiących własność Gminy Skarszewy w trybie ustnego przetargu ograniczonego - Załącznik do Zarządzenia Burmistrza Skarszew nr 253/WPPiN/2024
z dnia 2 października 2024 r.
Wykaz nieruchomości gruntowych stanowiących własność Gminy Skarszewy, przeznaczonych do sprzedaży w drodze bezprzetargowej - Załącznik do Zarządzenia nr 252/WPPiN/2024 Burmistrza Skarszew
zdnia 8 sierpnia 2024 r.
Ogłoszenie Burmistrza Skarszew o I przetargu ustnym ograniczonym na zbycie nieruchomości gruntowej niezabudowanej, położonej w Skarszewach, oznaczonej ewidencyjnie jako działki nr 180/1, 217/2, obręb 9 Skarszewy
Wykaz nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży w trybie przetargu ograniczonego
I przetarg ustny nieograniczony na zbycie nieruchomości gruntowej zabudowanej, położonej w Demlinie
Ogłoszenie o II przetargu ustnym ograniczonym na zbycie nieruchomości gminnej
Wykaz nieruchomości gminnych przeznaczonych do sprzedaży w trybie przetargu ustnego ograniczonego
Odwołanie przetargu na zbycie nieruchomości
Informacja po przetargu na zbycie nieruchomości w Godziszewie - działka nr 180/1
Informacja po przetargu na zbycie nieruchomości - działka nr 132/3 w Skarszewach
Informacja po przetargu działka nr 16 Godziszewo
Informacja po przetargu działki nr 4 i 5 Godziszewo
I przetarg ustny ograniczony na zbycie nieruchomości niezabudowanych, położonych w miejscowości Godziszewo
Ogłoszenie o II przetargu 180_1 Godziszewo
Ogłoszenie o przetargu ustnym nieograniczonym na sprzedaż dwóch lokali garażowych na Os. gen. Sikorskiego
Informacja o wyniku przetargu na sprzedaż działki nr 82/39 w obrębie Wolny Dwór
Informacja o wyniku przetargu na sprzedaż działki nr 180/1 w obrębie Godziszewo
- Szczegóły
Dane kontaktowe do osób zajmujących się obsługą inwestora
- Maciej Jędrzyński - podinsp. ds. promocji i funduszy europejskich
pok. nr 26, tel. 58 588 22 01
e-mail:Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
znajomość języków obcych: j.angielski
- Małgorzata Pstrong - podinsp. ds. gospodarki nieruchomościami
pok. nr 12, tel. 58 588 22 01
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
znajomość języków obcych: j.angielski
- Szczegóły
Urząd Miejski w Skarszewach wspiera inwestorów procesie inwestycyjnym:
- przygotowuje informacje o możliwościach inwestycyjnych miasta,
- oferuje szybki dostęp do kompleksowej informacji dotyczącej otoczenia gospodarczo-prawnego inwestycji,
- udziela pomocy w znalezieniu odpowiednich lokalizacji, każdy inwestor otrzyma pomoc pracownika UM Managera, który będzie mu pomagał w realizacji projektu i po jego zakończeniu,
- oferuje opiekę poinwestycyjną dla firm.
Polska Strefa Inwestycji
Inwestorzy mogą skorzystać z wsparcia w ramach Polskiej Strefa Inwestycji - jest to ustawowy instrument wsparcia dla przedsiębiorców planujących nowe inwestycje. Jednym z jej kluczowych zadań jest przyznawanie ulgi podatkowej na okres od 10 do 15 lat.
Szczegóły dostępne są TUTAJ
Polska Agencja Inwestycji i Handlu
Agencja oferuje szybki dostęp do kompleksowej informacji dotyczącej otoczenia gospodarczo-prawnego Państwa projektów biznesowych. Pomagamy również w pokonywaniu procedur administracyjnych dotyczących konkretnych przedsięwzięć, opracowaniu rozwiązań prawnych, znalezieniu odpowiedniej lokalizacji oraz wiarygodnych partnerów i dostawców.
Więcej informacji znajdziesz na stronie TUTAJ
Agencja Rozwoju Pomorza S.A.
Agencja pośredniczy w dystrybucji funduszy UE dla firm oraz instytucji wspierających rozwój przedsiębiorczości; świadczy usługi dla firm, samorządów, instytucji otoczenia biznesu oraz inwestorów.
Więcej Iinformacji znajdziesz TUTAJ
Invest in Pomerania
Invest in Pomerania jest regionalną inicjatywą non-profit, która pomaga inwestorom realizować projekty inwestycyjne na Pomorzu. W regionie pełni funkcję „jednego okienka”, udzielając wsparcia na każdym etapie procesu inwestycyjnego.
Więcej informacji znajdziesz TUTAJ
- Szczegóły
|
Lokalizacja i nazwa działki |
Działki nr 253, 254, obręb 7 Skarszewy |
Działka nr 132/3, obręb 9 Skarszewy |
Działka nr 82/38, obręb Wolny Dwór |
Działka nr 82/39, obręb Wolny Dwór LINK DO DZIAŁKI NA MAPIE |
|
powierzchnia terenu |
0,1820 ha |
0,4238 ha |
0,1542 ha |
0,8164 |
|
maks. dostępna powierzchnia w jednym kawałku [ha] |
0,1820 ha |
0,4238 ha |
0,1542 ha |
0,8164 |
|
możliwość powiększenia terenu |
Teren sąsiaduje z nieruchomościami prywatnymi – brak możliwości powiększenia |
Teren sąsiaduje z nieruchomościami prywatnymi – brak możliwości powiększenia |
Teren sąsiaduje z nieruchomościami prywatnymi – brak możliwości powiększenia |
Teren sąsiaduje z nieruchomościami prywatnymi – brak możliwości powiększenia |
|
właściciel |
Gmina Skarszewy |
Gmina Skarszewy |
Gmina Skarszewy |
Gmina Skarszewy |
|
aktualny plan zagospodarowania |
Nie |
Nie |
Tak |
Tak |
|
połączenia transportowe |
Ok. 1100 m do dworca PKS |
Ok. 2500 m do dworca PKS |
Ok. 1400 m do dworca PKS |
Ok. 1400 m do dworca PKS |
|
droga dojazdowa do działki (rodzaj nawierzchni, szerokość) |
Ul. Kościerska, nawierzchnia asfaltowa |
Ul. Starogardzka, nawierzchnia asfaltowa |
Dojazd drogą gruntową, |
Dojazd drogą gruntową, |
|
droga ekspresowa lub autostrada (odległość w km) |
21 km |
20 km |
21 km |
21 km |
|
najbliższe lotnisko międzynarodowe (odległość w km) |
50 km |
50 km |
50 km |
50 km |
|
elektryczność (jeśli nie ma, podać odległość do najbliższego przyłącza) |
Nie 5 m |
Nie 3 m |
Nie 100 m |
Nie 100 m |
|
woda (jeśli nie ma, podać odległość do najbliższego przyłącza) |
Nie 5 m |
Tak |
Nie 150 m |
Nie 150 m |
|
kanalizacja (jeśli nie ma, podać odległość do najbliższego przyłącza) |
Nie 150 m |
Nie 100m |
TAK |
Nie 150 m |
|
telefon |
Nie |
Nie |
Nie |
Nie |
|
oczyszczalnia ścieków (jeśli nie ma, podać odległość w km) |
Nie 1,5 km |
Nie 3 km |
Nie 3 km |
Nie 3 km |
Dane poszczególnych lokalizacji aktualne na dzień: 08.09.2021 r.
Osoba do kontaktu ws. działek:
Małgorzata Pstrong, tel. 58 588 22 01, e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Szczegóły
-
Obecnie Skarszewy to dynamicznie rozwijająca się od kilku lat gmina, która na niespotykaną tutaj wcześniej skalę, śmiało i z powodzeniem sięga po środki krajowe, jak i unijne.
-
W 2020 roku Polska Spółka Gazownictwa wybudowała sieć gazowniczą na ternie miasta oraz sołectwa Wolny Dwór.
-
Od kilku lat przybywa inwestycji w budownictwie mieszkaniowym(deweloperzy)
-
Gmina Skarszewy jest położona w stosunkowo niewielkiej odległości od Trójmiasta (około 40 km od Gdańska)
-
W odległości 7 km od granic gminy znajduje się węzeł Stanisławie na autostradzie A1.
-
Gmina Skarszewy jest wyjątkowo atrakcyjna pod względem krajobrazowym - duża atrakcyjność turystyczna gminy daje dobre postawy dla rozwoju turystyki i rekreacji.
LISTA REALIZOWANYCH W GMINIE PROJEKTÓW
JACEK PAULI - BURMISTRZ SKARSZEW
- Niezależnie od działań gminy, która podjęła wielki wysiłek inwestycyjny w ostatnich latach, także przedsiębiorcy rozwijają swoje firmy budując np. osiedla mieszkaniowe. Mamy też centrum sportowe, centrum handlowe, nowe targowisko, w planach jest budowa basenu. To bardzo dobra oferta, która podpowiada tym, którzy chcą się stąd wyprowadzić, aby tego nie robili. Dla innych może to być powód, aby zastanowić się nad zamieszkaniem w naszej gminie. Zachęcamy też kolejnych przedsiębiorców, którzy chcą zainwestować na terenie stale rozwijającej się gminy - gminy z przyszłością.
ATRAKCJE TURYSTYCZNE
Gmina Skarszewy
Miejsko-wiejska gmina położona jest województwie pomorskim w powiecie starogardzkim (region Kociewie). Niemiecka nazwa miasta „Schöneck” pochodzi od słów „schön” - piękny i „ecke” – kąt, oddając w pełni walory turystyczno-krajobrazowe gminy, położonej w najbardziej malowniczym zakątku Pojezierza Kociewskiego na łagodnie opadającym w kierunku południowym wzgórzu morenowym, które oplata meandrująca rzeka Wietcisa - największy dopływ Wierzycy.
Pierwsze wzmianki o Skarszewach pochodzą z 1198 roku. Wówczas to w dokumencie księcia pomorskiego Grzymisława wymienione zostały wsie podarowane przez księcia Zakonowi św. Jana Jerozolimskiego (Joannici), wśród których pojawia się utożsamiana przez niektórych badaczy ze Skarszewami wieś Reueninov (Równino).
Prawa miejskie Skarszewy otrzymały w 1320 roku. Po lokacji miasta utworzono tu siedzibę komandorii Zakonu św. Jana Jerozolimskiego. W 1370 r. joannici sprzedali Skarszewy i pobliski Wartenberg (Czarnocin) Zakonowi Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie (krzyżacy).
W 1613 r. nastąpiło połączenie funkcji starosty skarszewskiego i wojewody pomorskiego i Skarszewy stały się tym samym stolicą województwa pomorskiego.. W zamku, w którym rezydował wojewoda obradował sąd ziemski.
Józef Wybicki (1747-1822) autor słów polskiego hymnu narodowego, czyli „Mazurka Dąbrowskiego”, mając 6 lat trafił na wychowanie do stryja Franciszka Wybickiego, skarszewskiego proboszcza i archidiakona pomorskiego. Józef Wybicki uczył się w Skarszewach przez dwa lata. W 1762 r. rozpoczął trzyletnią praktykę w skarszewskim Sądzie Grodzkim.
W 2015 r., w rejonie żwirowni w Wolnym Dworze, gdańscy archeolodzy znaleźli dobrze zachowany grób sprzed około 2 tys. lat. Znajdowały się w nim szczątki kobiety pochowanej w kolii i w miedzianym pasie. To pozostałości po cmentarzysku kultury wielbarskiej, która rozwijała się na Pomorzu na początku naszej ery. Kultura ta wiązana jest tradycyjnie z Gotami. Badania wspierano finansowo z budżetu Skarszew.
WARTO ZOBACZYĆ
Rynek i mury obronne w Skarszewach
Centrum miasta stanowi rynek - Plac Generała Józefa Hallera. Spośród mieszczańskich kamienic na uwagę zasługuje "Dom Wojewodów" (pl. Hallera 9), stanowiący - według tradycji - własność Józefa Wybickiego lub jego wuja Michała Lniskiego, będącego podwojewodzim. Wewnątrz budowli zachowały się piwnice z klepkowymi sklepieniami. Także przy południowej pierzei rynku znajduje się "Dom pod Gutenbergiem" (pl. Hallera 13), w którego barokowej elewacji umieszczono medalion przedstawiający ojca drukarstwa. Dziś głównym budynkiem z zachodniej pierzei rynku jest Ratusz wybudowany na przełomie XVIII i XIX w.
Obwarowania miejskie opasywały Skarszewy najprawdopodobniej już w czasach joannickich. Wykonane były one z kamieni, drewna i ziemi. Dopiero krzyżacy wykonali istniejące do dziś mury ceglane z 4 basztami oraz 2 bramami. Miasto zostało otoczone murami pod koniec XIV wieku.
Zamek Joannitów w Skarszewach
Joannici wybudowali murowany zamek w XIV w. na cyplu otoczonym z trzech stron przez Wietcisę. Po przejęciu miasta przez Krzyżaków, w 1370 r., w zamku najprawdopodobniej zamieszkiwali przedstawiciele wójta zakonnego. W 1466 r. zamek stał się własnością polskiego króla i siedzibą starosty skarszewskiego. W XVII stuleciu zamek spalili Szwedzi, potem był odbudowany, a w 1772 r., po przejęciu Skarszew przez Prusy, został w dużej mierze rozebrany. W XIX wieku przebudowano Zamek Wysoki na budynek mieszkalny i magazyn. Niestety, budowla ucierpiała podczas II wojny Światowej. Zamek Wysoki odbudowano w latach 80. XX wieku. Obecnie zabytek jest siedzibą Gminnego Ośrodka Kultury i Biblioteki Publicznej.
Kościół farny Parafii pw. św. Michała Archanioła w Skarszewach
W 1341 roku, w związku z rozwojem miasta, postanowiono wybudować świątynię i urządzić cmentarz. Joannici, rozpoczynając budowę zamku, prawdopodobnie przystąpili także do budowy murowanego kościoła. Obie budowle zostały nawet połączone podziemnym przejściem, odkrytym podczas prac ziemnych w 1938 r. Na wyposażenie kościoła składa się osiem ołtarzy, ambona, chrzcielnica oraz kilka ciekawych obrazów – zabytki pochodzą głównie z połowy XVIII w., gdy wyposażono odremontowaną po pożarze świątynię. Skarszewską farę przy ul. Ściegiennego wyróżnia spośród innych gotyckich świątyń Pomorza charakterystyczna wieża z kopułą.
Kościół Parafii pw. św. Maksymiliana Kolbego
Zbudowany został w 1881 roku w neogotyckim stylu i był własnością miejscowej gminy ewangelickiej do 1945 roku. Po wojnie przez wiele lat pełnił funkcję magazynu zbożowego. W latach 80. XX wieku został przejęty przez parafię rzymskokatolicką i był kościołem filialnym parafii pw. św. Michała Archanioła. Gdy w lipcu 2011 r. utworzono parafię pw. św. Maksymiliana Kolbego, świątynia stała się kościołem parafialnym. W znajdującym się przy ul. Szkolnej zabytku są relikwie pierwszego stopnia: włosy św. Maksymiliana Marii Kolbego oraz włosy błogosławionej Matki Teresy z Kalkuty.
Kościół zbudowany w ciągu 24 godzin
Obok kościoła parafii pw. św. Maksymiliana Kolbego powstał w 2013 r. nowy budynek zwany Kościółkiem 24h. Budowę rozpoczęto z inicjatywy proboszcza parafii ks. Dariusza Lemana, w nocy z 14 na 15 września i trwała ona tylko 23 godziny i 48 minut. To replika kościoła, który protestanci zbudowali także w ciągu doby z 14 na 15 września 1741 roku. Ówczesny wojewoda i starosta skarszewski zgodził się bowiem na budowę protestanckiej świątyni pod warunkiem, że zostanie wzniesiona ona w ciągu doby. Rozebrano wówczas stary zbór i w tym miejscu wybudowano nowy z tzw. muru pruskiego. Wzniesiona w ciągu doby świątynia przetrwała do XIX wieku.
Pogódki
We wsi znajduje się barokowy kościół pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła z XVIII w. z rokokowym wyposażeniem. Świątynia powstała w miejscu XIII-wiecznego kościoła cysterskiego, którzy przybyli tu w 1258 roku. W jednonawowej świątyni warto zobaczyć ołtarz główny z XV-wieczną figurką Matki Bożej Pogódzkiej, barokowy ołtarz Św. Krzyża oraz barokową chrzcielnicę i ambonę.
Szczodrowo
Uwagę zwraca kościół pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza, który powstał w XV i XVI wieku. Jest to jedyna zachowana w całości późnośredniowieczna drewniana świątynia na Kociewiu. Najstarszym zabytkiem w kościele jest granitowa kropielnica z XIV wieku. Ołtarz główny powstał na początku XVIII wieku i zawiera XV-wieczną figurę Madonny. Pierwotnie w centrum ołtarza znajdował się obraz patronów kościoła.
Bolesławowo
W pobliżu Skarszew, w Bolesławowie, z inicjatyw niemieckiej rodziny von Modrow wybudowano w drugiej połowie XIX w. i na początku XX w. zespół dworsko-folwarczny. Obecnie jest to siedziba funkcjonującego od 1945 r. Zespołu Szkół Rolniczych – Centrum Kształcenia Praktycznego. W skład zespołu weszły: dwór, oficyna, wieża ciśnień, gorzelnia, budynek inwentarski, warsztaty szkolne, magazyn zbożowy, obora, owczarnia, kuźnia, stodoła, chlewnia, lodownia, park. Warto dodać, że zespoły dworsko-parkowe z zabudowaniami są też w: Bączku, Mirowie, Szczodrowie, Pogódkach, Nowym Wiecu i Obozinie.
Jeziora
Znajdujące się blisko miasta Jezioro Borówno Wielkie (17,5 ha) to popularne miejsce wypoczynku, głównie w sezonie letnim. Ośrodek Turystyczno-Wypoczynkowy usytuowany jest w sosnowo-świerkowym lesie nad jeziorem. Na spragnionych słońca i kąpieli czekają piaszczysta plaża z pomostem oraz strzeżone kąpielisko. Okolica jest idealnym miejscem do wypoczynku dla miłośników grzybobrania, wędkarstwa i pieszych wędrówek. Z kolei Jezioro Godziszewskie jest największym jeziorem w gminie (169 ha) z kąpieliskami od strony Demlina oraz we wsi Godziszewo.
